Kies uit de volgende onderwerpen voor meer informatie:
Schoenen
Goede schoenen zijn erg belangrijk bij een lange wandeling, zeker als je ook nog bagage op je rug hebt zoals bij Norwik. Ze bieden namelijk veel steun aan je voeten en enkels en voorkomen op die manier blessures. Daarnaast zijn goede schoenen ook erg belangrijk omdat ze je voeten warm en droog houden.
Wandelschoenen zijn ingedeeld in in verschillende categorieën, namelijk A, B, C en D. Categorie A zijn lage wandelschoenen voor op vlak terrein en categorie D zijn bergschoenen waar je gletsjers mee over kan steken. Bij Norwik zitten we daar natuurlijk een beetje tussenin. Wij raden schoenen van categorie B of C aan.
Een B of C schoen betekent een hoge schoen met een redelijk stugge zool. Een hoge schoen geeft extra steun aan de enkels. De stugge zool is belangrijk om goed over ruw terrein met scherpe stenen en steile hellingen te kunnen lopen.
Op kamp wil je natuurlijk ook graag droge voeten houden! Leren schoenen zijn dan in ieder geval een aanrader. Goed ingevette leren schoenen houden al een hoop nattigheid tegen. Er zijn tegenwoordig veel bergschoenen met een waterdicht membraan, zoals GoreTex. Hier kun je zelfs door diepe plassen mee lopen zonder natte voeten te krijgen. Echter leert de ervaring dat bij langdurig nat weer droge voeten ook bij deze schoenen niet helemaal gegarandeerd zijn. Je kunt dus ook voor schoenen kiezen die geen GoreTex hebben maar bijvoorbeeld met leer gevoerd zijn. Deze vinden sommige mensen fijner zitten maar je zult dan wellicht wat eerder natte voeten krijgen.
Bekende merken bergschoenen zijn bijvoorbeeld Hanwag en Meindl. Deze merken maken veel leren schoenen met GoreTex erin.
Er zijn in het verleden ook deelnemers geweest die met lage, niet waterdichte schoenen hebben gelopen. Als je dat graag wilt, omdat je die bijvoorbeeld fijner vindt zitten, kan dat natuurlijk ook maar je zult dan wel eerder natte voeten hebben en minder steun hebben. Je moet dan wel sterke enkels hebben om het gewicht van je tas ook te kunnen dragen over de bergpaden.
Rugzak
Een goede rugzak maakt de wandeling aanzienlijk minder zwaar! Als je rugzak goed zit kan dit een hoop energie schelen.
De heupband is eigenlijk het belangrijkste onderdeel van de backpack. Anders dan een normale rugzak draag je het gewicht van een backpack grotendeels op je heupen, en dus niet op je schouders. We raden aan om een backpack met stevige heupbanden mee te nemen. Bij sommige rugzakken is de heupband niet veel meer dan een lapje stof. In dat geval zul je eerder last van je rug krijgen omdat je dan veel gewicht op je schouders moet dragen. Als je de rugzak aan de heupbanden kan optillen en op die manier min of meer recht in de lucht kan houden zit je in ieder geval goed!
Als je de rugzak op doet moet ongeveer twee derde van de breedte van de heupband onder de bovenkant van je heupbot zitten en ongeveer één derde erboven. Dit zit vaak veel hoger dan je zou denken! Vervolgens trek je de band strak aan. Let er op dat de band niet te groot is; je moet wel minimaal anderhalve vuist tussen de beide uiteinden van de heupband kunnen houden. Op die manier kun je de band altijd strak genoeg aantrekken.
Als de heupband goed zit zijn de schouderbanden aan de beurt. Deze trek je aan tot ze comfortabel over je schouders zitten zonder gewicht van je heupbanden af te halen. Als de schouderbanden in je nek schuren is de rug van je backpack waarschijnlijk te lang. Hierdoor komt het aanhechtingspunt van de schouderbanden veel dichter bij je nek te zitten dan de bedoeling is. Sommige rugzakken hebben een verstelbare ruglengte. In dat geval is dit euvel waarschijnlijk makkelijk op te lossen. Mocht dit niet het geval zijn, dan is het aan te raden om uit te kijken naar een andere backpack die beter past.
Als de heup en rugbanden goed zitten kun je bij veel backpacks afstellen hoe dicht de rugzak op je rug zit met de bandjes die over je schouderbanden lopen. Als je deze bandjes enigszins aantrekt hoort de rugzak mooi dicht op je rug te zitten. Mocht er nog een groot gat tussen je rug en de backpack overblijven dan is dit niet heel erg, maar als je de keuze hebt is een rugzak die wel mooi op je rug aansluit wel beter. Als het gewicht in je rugzak dichter bij je rug zit is het namelijk minder zwaar tillen.
‘s Avonds wil uiteraard graag je spullen droog terugvinden in je rugzak. Omdat we in Noorwegen zijn is het dus belangrijk ook een goede waterdichte regenhoes te hebben die om je backpack heen past. Mocht die er niet al bij zitten dan kun je er eentje los kopen. Let er op dat het dan wel de goede maat is voor je backpack!
Slaapzak
Om comfortabel door de bergen te trekken is een warme en comfortabele slaapzak onontbeerlijk. De slaapzak zelf geeft geen warmte af, maar houdt de warmte die het lichaam afgeeft vast. De laag van stilstaande, warme lucht die je om je heen creëert, werkt als een buffer tegen de kou.
Om de juiste keuze te kunnen maken in de aanschaf van een slaapzak speelt een aantal factoren een belangrijke rol: temperatuur, model, soort vulling, pakvolume en gewicht, en de prijs natuurlijk.
Over wat precies bedoeld wordt met de temperatuur van een slaapzak is er vaak wat onduidelijkheid. De ene comforttemperatuur is de andere niet. In een poging om deze verwarring uit de wereld te helpen en alle slaapzakken makkelijk vergelijkbaar te maken werd de EN13537-norm ingevoerd. Deze geldt natuurlijk enkel voor Europa. De meeste Europese fabrikanten vermelden tegenwoordig de volgende temperaturen op een slaapzak. Bij slaapzakken die buiten de EU geproduceerd worden, mag je gerust een tweetal graden optellen bij de vermelde temperaturen om deze vergelijkbaar te maken met de Europese.
Comfort: De temperatuur waarbij een vrouw met een standaard warmtehuishouding comfortabel slaapt in een relaxte houding.
Limit: De temperatuur waarbij een man met een standaard warmtehuishouding 8 uur lang kan slapen in een opgerolde houding zonder wakker te worden.
Extreme: De minimale temperatuur waarbij een vrouw met een standaard warmtehuishouding kan verblijven voor de duur van 6 uur zonder het risico op overlijden door onderkoeling. Bevriezingsverschijnselen aan vingers, tenen en gelaat blijven mogelijk.
Wij raden aan te kiezen voor een slaapzak met een comforttemperatuur van op zijn maximum 0 graden Celsius.
Ondanks deze richtlijn is het vooral belangrijk dat je luistert naar je lichaam en jezelf kent. Wat heb jij nodig? Krijg je het snel koud of heb je het net snel te warm ‘s nachts? Beter te warm dan te koud natuurlijk! Dus speel op zeker. Als je een gemiddelde vrouw bent en je verwacht ‘s nachts temperaturen van om en bij de nul graden, koop dan geen slaapzak met Limiettemperatuur van 0 graden. Dan krijg je het vast en zeker te koud.
In essentie zijn er drie modellen slaapzakken verkrijgbaar: het dekenmodel, het mummymodel en de quilt. De meeste hikers kiezen voor de mummy. Dit model is het meest efficiënt in het vasthouden van lichaamswarmte omdat er weinig loze ruimte is die verwarmd dient te worden. Deze slaapzakken hebben een capuchon met trekkoord om warmteverlies via het hoofd te beperken. Als je graag wat meer bewegingsruimte hebt, kan je ook uitkijken naar hybridemodellen zoals de quilt, maar laat je in dat geval heel goed adviseren in de buitensportwinkel! Dekenmodellen zijn minder of niet geschikt voor hiken.
De vulling van de slaapzak is van minder cruciaal belang dan de (comfort)temperatuur. Het maakt met andere woorden niet uit of slaapzak gevuld is met dons of met synthetische vulling zolang hij je maar warm houdt! De verschillen zijn vooral comfort gerelateerd. Kwalitatieve donsvulling isoleert iets efficiënter dan de standaard synthetische vullingen. Dat wil zeggen dat een donzen slaapzak met een comforttemperatuur van 0 graden iets lichter en compacter is dan een synthetische. Ook wordt beweerd dat je het minder snel benauwd krijgt in een donzen slaapzak en deze dus comfortabeler slaapt. Synthetische vulling droogt sneller en behoudt zijn isolatiekracht beter dan dons. Een donzen slaapzak is wel een stuk duurder in aanschaf.
Ook binnen de donsvulling is er veel verschil qua kwaliteit. De vulkracht of fillpower van de donsvulling wordt uitgedrukt in CUIN (Cubic inches per ounce). Hoe hoger de fillpower, hoe beter de kwaliteit van de dons. 400 CUIN, 600 CUIN en 800 CUIN zijn de meest voorkomende. Hoe hoogwaardiger de vulling, hoe kleiner en compacter je slaapzak zal zijn voor een bepaalde comforttemperatuur.
Let bij de aanschaf van een donzen slaapzak zeker ook op de duurzaamheid. Waar komt het dons vandaan en hoe wordt het geproduceerd? Is het gecertificeerd? Hier verwijs ik graag door naar het volgende artikel.
Het laatste aandachtspunt is het pakvolume en het gewicht van je slaapzak. Je wilt natuurlijk niet dat je slaapzak alle plaats in je rugzak opvult en dat hij ook nog eens loodzwaar is! Ga bij het uitkiezen van een slaapzak als volgt te werk. Kies eerst de comforttemperatuur en ga nadien binnen je budget op zoek naar een slaapzak met een goed evenwicht tussen prijs en gewicht/pakvolume. Als je de lichtste en meest compacte slaapzak bij een gegeven comforttemperatuur wilt, dan zal dat ook de duurste zijn. De prijs van een slaapzak die voldoet om deel te nemen aan Norwik varieert van ongeveer 90 euro tot meer dan 300 euro. Een slaapzak van 90 euro weegt meer, is minder compact en werd misschien minder duurzaam geproduceerd dan een duurdere.
Daarnaast kan je deze informatie ook goed gebruiken als je een slaapzak wilt lenen.
Lakenzak
Je kunt in je slaapzak nog een zogeheten ‘lakenzak’ doen. Dit is een soort binnenslaapzak. Dit heeft twee voordelen. Ten eerste houd je op die manier je slaapzak schoner en de lakenzak zelf is, in tegenstelling tot veel slaapzakken, makkelijk te wassen.
Ten tweede kan het de comforttemperatuur van je slaapzak naar beneden halen. Op de verpakking van de lakenzak kun je vaak vinden hoeveel graden hij toevoegt. Stel je slaapzak heeft een comforttemperatuur van 5 graden en je lakenzak voegt 7 graden toe dan kun je dus tot -2 comfortabel slapen. Op die manier kun je een iets lichtere/kleinere slaapzak kopen, lenen of juist een slaapzak die je al hebt tot de juiste temperatuur brengen.
Natuurlijk weegt een lakenzak, afhankelijk van hoeveel graden hij toevoegt, ook weer wat. Houdt daar dus ook rekening mee als je een slaapzak aanschaft!
Matje
Na een lange dag wandelen is er niks lekkerder dan in je tent op een matje neerploffen. Er zijn allerlei matjes, sommige zijn zelf opblaasbaar, anderen moet je zelf opblazen en weer anderen moet je met een soort zak opblazen. Het maakt niet zoveel uit wat voor systeem je hebt, maar er zijn wel andere zaken waar je op moet letten, namelijk het gewicht, het volume en de isolatiewaarden.
De meeste matje wegen tussen 0.5 en 1.2 kg. We raden af om een matje mee te nemen dat veel zwaarder is omdat je complete uitrusting dan aan de zware kant kan worden. Let daarnaast dus op het volume, niet alle matjes die het goede gewicht hebben zijn kun je ook klein oprollen! Als je een matje met een normale breedte (ongeveer 60 centimeter) dubbel kan vouwen en vervolgens oprollen dan past hij vaak wel in je backpack. Als dubbelvouwen niet gaat zal hij niet in je backpack passen en raden we aan om naar een matje uit te kijken die wel in je rugzak past. Mocht dit niet lukken dan kun je hem eventueel aan de buitenkant van tas bevestigen. Let er dan wel op dat de regenhoes van je backpack ook over je matje heen kan, anders kun je ‘s avonds op een nat matje belanden.
De R-waarde van het matje is het isolerend vermogen. Hoe hoger de waarde hoe beter het matje isoleert. Om comfortabel te slapen raden we een afhankelijk of een koukleum bent of juist niet een minimale R waarde van 2-3 aan. Ter indicatie, een R-waarde van 4 is geschikt om in de winter (in de sneeuw) te kamperen.
We krijgen elk jaar opnieuw de vraag of een schuim matje (zo’n soort yoga mat die je niet op hoeft te blazen) ook goed is. Ze zijn namelijk erg licht en goedkoop. Echter, hebben ze meestal niet de gewenste isolatiewaarde en kan het nogal oncomfortabel liggen op een stenige ondergrond. Daarom raden we je af zo’n matje mee te nemen. Echter, als je het ‘s nachts vaak koud hebt kun je er wel zo eentje meenemen en onder je andere matje leggen! Daarnaast raden we ook af om luchtbedden mee te nemen. Die lijken comfortabel maar in de praktijk isoleren ze niet goed en zijn ze ook meestal erg zwaar.
Welk matje je ook meeneemt, ze kunnen allemaal lek. Al gebeurt dit niet vaak dan is het toch goed om er op voorbereid te zijn. De staf heeft wat materialen mee om matje te plakken maar het kan zeker geen kwaad dit zelf ook mee te nemen. Slaap lekker!
Jas of poncho
Natuurlijk kan ook een goede jas of poncho niet ontbreken als je twee weken buiten leeft! Om droog te blijven moet niet alleen de stof goed waterdicht zijn, maar ook de naden. De eerste stap is dus goed opletten of de naden getapet zijn. Dat betekent dus dat er een stuk ‘tape’ over de naden is geplakt. Meestal zit die tape aan de binnenkant van de jas of poncho.
Wat betreft de jas is het verder belangrijk dat deze ademend is. Dat betekent dat als je inspanning levert je zweet als damp door de jas heen naar buiten afgevoerd kan worden. Een normale regenjas is goed waterdicht, maar niet ademend. Als je deze tijdens het wandelen aan doet zal je het al gauw warm krijgen en wordt je nat van het zweet. Daarom raden we aan om een ademende jas mee te nemen.
De meeste ademende jassen hebben aan de buitenkant een waterdichte coating. Nog beter is het als er in de jas een membraan zit en daarover heen een coating. Met een membraan, zoals GoreTexPro, blijft je jas ook waterdicht met veel gewicht op je schouders en heupen. Jassen zonder zo’n membraan gaan naar verloop van tijd wel eens doorlekken op drukplekken van de rugzak.
Een GoreTex jas is helaas behoorlijk prijzig. De decathlon heeft daar wel een goedkopere alternatieven voor. Afgelopen jaren zijn er verschillende deelnemers met een jas van de decathlon mee geweest die soms maar 60 euro waren en die het hartstikke goed volhielden!
Als je geen goede jas hebt kun je ook aanvullend een goede poncho meenemen, deze zijn vaak een stuk goedkoper dan een nieuwe jas. Sommige mensen geven hier zelfs de voorkeur aan. De poncho moet groot genoeg zijn om over je rugzak te doen, want als je de rugzak over de poncho draagt gaat deze meestal snel kapot vanwege schuring tijdens het lopen tussen de rugzakbanden en je kleren. Het kan ook flink waaien in de bergen, dus een poncho die aan de zijkanten open is, kan makkelijk gaan wapperen en is minder handig.
Neem je een jas of poncho mee die jij, of iemand anders al een tijd heeft? Impregneer de deze dan voor vertrek! Dit betekent dat je een nieuw laagje op de buitenkant doet waardoor de jas of poncho weer goed waterafstotend wordt. Verschillende merken en winkels hebben verschillende impregneermiddelen, maar meestal is het óf een spuitbus óf een wasmiddel.
